Verslag Slotconferentie 18 november 2022
Ifmec Research & Reunion heeft een 5-jarige onderzoeksagenda waarin men de strategische positie van FM onderzoekt. Het jaar 2022 stond in het teken van het onderzoek naar de relatie van de strategische top en een veranderend primair proces in transitie. Het primaire proces stond hierbij centraal. Veranderingen in het primaire proces werden besproken door in totaal 59 professionals. Hierbij werd gekeken wat de betekenis hiervan is vanuit FM perspectief. Er is veel inspiratie ter input van dit congres opgedaan in de Openingsconferentie in april 2022 en de 3 ronde tafel diners in de zomer.
De ronde tafel diners hebben zich op drie vragen gericht:
• Welke ontwikkelingen/transities ziet men in het primaire proces binnen de sector?
• Herkent men dit in de eigen organisatie?
• Wat betekent dit voor FM?
De conclusies en adviezen voor het facilitaire werkveld werden vastgelegd en op de Slotconferentie gedeeld. Je vindt ze in die naslagwerk.
Daarnaast zijn er op de slotconferentie 4 sprekers uitgenodigd om vanuit hun eigen perspectief en ervaring hun visie op de wezenlijke veranderingen te geven binnen de sector waar ze zich verbonden mee voelen.
Sector Industrie door René van der Burgt
René van der Burgt is jarenlang werkzaam geweest bij Philips. Hij neemt ons mee in de omslag die in zijn werkzame jaren op FM gebied heeft plaatsgevonden bij Philips.
Innovatie heeft Philips veel gebracht. Alles moet nu veel sneller, waarbij de ‘demand’ centraal staat. De afdeling FM volgt sterk het primaire proces. De Branding bij Philips is in de loop der jaren erg veranderd, dit zorgde voor andere gebouwen.
Er wordt steeds meer uitbesteed, de zogenaamde Global Supply Markets. Als andere bedrijven producten voor jou maken heeft dit als gevolg dat je ook veel kunt afstoten, met name op het gebied van voorraden en magazijnen.
Het is weleens misgegaan in het primaire proces. Een voorbeeld hiervan noemde Van der Burgt het verplaatsen van het maken van tandenborstels naar Indonesië. De levertijd was veel te lang. Er was een keten van maanden waardoor zij klanten kwijt raakten.
FM moet zeer snel op ontwikkelingen kunnen anticiperen. Zij volgt veranderingen op de voet. De trend bij Philips was steeds meer flexibiliteit. Zij willen bijvoorbeeld geen eigen magazijnen meer, maar wel pallets plaatsen bij grote global supply partners voor maximaal 4 jaar. Door het afstoten van de magazijnen kan Philips sneller inspelen op veranderingen in de markt.
Sector Overheid door Andor Kwee
Andor Kwee is werkzaam bij de gemeente Amsterdam en ook binnen de overheid wordt een kantelruimte waargenomen. De wereld verschuift en het is steeds moeilijker te voorspellen welke kant het opgaat. Binnen de Gemeente Amsterdam zag men een trend van prestatie gedreven verkokering naar meer wendbaar en integraler. Zij werken daar nu ook met Right- to- Challenge wat inhoudt dat als particulieren iets beter kunnen dan de overheid zij het recht hebben dit over te nemen.
De Gemeente Amsterdam heeft de kanteling proberen te vatten per gebied. Zij hebben ieder jaar een cyclus doorlopen waarbij ook bewoners betrokken werden. In de praktijk is de cyclus pas succesvol te noemen niet zozeer als het op papier klopt, maar als de bewoners van het gebied tevreden zijn. Het gaat hierbij vaak om het uitproberen van opgezette werkwijzen zoals het samen inrichten van een plantsoen. Een stoeptegel kan het verschil maken.
Binnen de gemeente is een belangrijke verschuiving geweest van overheid die plannen maakt met marktpartijen naar een overheid die plannen maakt met marktpartijen én de burgerij.
De invloed van burgers binnen gemeentes is echt veel groter geworden. Men probeert steeds meer buiten de afgebakende kaders te denken en echt iets te doen met de input vanuit de burgers.
Sector Zorg door Hugo Mutsaerts
Wat gebeurt er in het primaire proces in de Zorg? In de zorg vinden er veel veranderingen plaats. Er zijn meer senioren en zij worden steeds ouder.
In de zorg is er minder ruimte voor verkokering en er zal meer naar netwerken gezocht moeten worden. Budgetten groeien niet mee met de complexe zorgvraag. Flexibiliteit en maatwerk zijn soms niet verenigbaar met het budget. In de zorg wil men zoveel mogelijk risico mijden. Dit zorgt voor een overkill aan beleid en verantwoording ten koste van de daadwerkelijke zorgvraag.
Daarnaast heeft de zorg te maken met een steeds veeleisender en mondiger patiënt en een enorm personeelstekort. De zorg heeft bovendien een hele vervuilende functie. Er moet iets gebeuren aan de enorme berg afval die de zorg dagelijks creëert.
Mutsaerts stelt dat de zorg deze problemen niet alleen kan oplossen. Facility Management zal hierin een rol moeten pakken. Facilitair managers moeten meer aan de bestuurstafel. Het is de verantwoordelijkheid van het werkveld om deze rol te pakken. Er moet ambitie binnen het facilitair bedrijf komen. FM kan heel goed met een holistische blik het proces bekijken. Kees Veling voegt hieraan toe dat naast deelnemen aan het bestuur ook visie erg belangrijk is. Het bestuur moet integraal kunnen en willen werken.
Sector Onderwijs door Ed Vosselman
Vertrouwen geven en krijgen is een heel krachtig instrument in de publieke sector, ook bij FM-ers. De autonomie van docenten is de laatste jaren afgenomen ten gunste van management. Er is momenteel sprake van New Public Management. Dit komt voort uit de private sector. Men dacht dat alles wat goed was voor de private sector ook goed zou zijn voor de publieke sector. De praktijk is anders. Er is veel uitstroom onder docenten. Veelal wordt dit veroorzaakt doordat we van intrinsieke motivatie naar extrinsieke motivatie zijn gegaan. Er wordt teveel opgelegd door het management. Het onderwijs moet weer intrinsiek gemotiveerde professionals krijgen. Om dit te realiseren zal er meer gekeken moeten worden naar wat er écht in het primaire proces gebeurt. Je moet professioneel ongehoorzaam zijn. We zullen in het onderwijs meer de systemen moeten durven loslaten en toe moeten naar het volste vertrouwen hebben in de professionaliteit van de docent.
Hoe nu verder in het onderwijs? Vosselman stelde de volgende aanbevelingen op:
- Management recruteren uit de professie
- Meer professionele ruimte, minder management(lagen)
- Van ‘accountability’ naar ‘responsibility’
- Betere opleiding van zelfbewuste professionele leraren
- Versterking van scholen als lerende organisaties
De volledige presentatie van deze vier sprekers vind je hieronder.
In 2023 gaat Ifmec Research & Innovation de inrichting vanuit FM centraal stellen als ondersteuning van de professionals in de operatie. Onderdeel van deze agenda zijn onze HBO FM afstudeerders die sectorgewijs onderzoek gaan doen naar de nieuwe inrichting van FM.
Het onderzoek zal worden toegelicht op de openingsconferentie op 21 april 2023 en de uitkomsten vanuit strategisch perspectief zullen weer worden gedeeld op de Slotconferentie 2023.
